پایگاه خبری تحلیلی رسانه معلم رسانه فرهنگیان ایران
گروه آموزش و پرورش خبرگزاری رسانه معلم، به نقل ازمرکز اطلاع‌رسانی و روابط عمومی وزارت آموزش‌وپرورش، در سلسله نشست‌های استودیو الفبا، با حضور کارشناسان، نمایندگان تشکل‌های معلمان و نمایندگان مجلس به این سوال که راه‌حل‌های ممکن برای تقویت اقتصاد آموزش‌وپرورش و بهبود کیفیت زندگی معلمان چیست؟ پاسخ می دهند.
عصر دیروز دو تن از اعضای تشکل‌های صنفی معلمان با حضور در استودیو الفبا، در برنامه گفتمان برتر، پیرامون اقتصاد آموزش‌وپرورش و معیشت فرهنگیان به بحث و گفتگو پرداختند.
در این گفتگو، سید نصرت اله فاضلی از اعضای کانون تربیت اسلامی و محمدعلی مصلحی عضو انجمن اسلامی معلمان راهکارهای درآمدزایی و تقویت اقتصاد آموزش‌وپرورش را موردبحث و بررسی قراردادند.
نصرت اله فاضلی، عضو کانون تربیت اسلامی؛
راه مطالبه گری تحصن نیست
فاضلی بر این باور است که بر اساس شاخص‌های موجود، باید دید فرهنگیان چقدر مشکل معیشتی دارند، بر اساس آنچه امروزه کارشناسان اقتصاد می‌گویند، شاخص خط فقر ۳میلیون تومان است و با توجه به میانگین دریافتی فرهنگیان که کمتر از این مبلغ است، بنابراین اغلب فرهنگیان زیرخط فقر هستند.
مسکن یکی از مشکلات فرهنگیان است، دولت حق فرهنگیان را چنان‌که باید ادا نمی‌کند لذا نمی‌شود بر اساس شاخص‌های کلی میزان حقوق افراد جامعه را تعیین کرد، زیرا شرایط همه کارمندان دولت یکسان نیست.
عضو کانون تربیت اسلامی تصریح کرد: یک انسان به‌اندازه یک امت ارزش دارد یک تفکر انسان را می‌تواند زند ه و یا پژمرده می‌کند.
وی یکی از شعارهای انقلاب اسلامی را عدالت و معنای عدالت را استحقاق حق افراد توصیف و عنوان کرد: بعد از پیروزی انقلاب اسلامی از سوی افراد مختلف الگوهای متفاوتی برای تحقق عدالت ارائه شد؛ برخی فکر می‌کردند با مهرورزی به عدالت می‌رسیم برخی توسعه سیاسی را برای توسعه عدالت پیشنهاد دادند.
وی ادامه داد: هر جا اعتمادبه‌نفس داشتیم و به داشته‌های داخلی تکیه کردیم به نتیجه رسیدیم و اما هرگاه سراغ بیگانگان رفتیم نه‌تنها به نتیجه نرسیدم بلکه طیف وابستگی‌ها بیشتر شد.
عضو کانون تربیت اسلامی تصریح کرد: اگر بعد از پیروزی انقلاب به سخن رهبران انقلاب اسلامی عمل می‌کردیم و به‌جای تکیه به این‌وآن به ارزش‌های انقلاب عمل می‌کردیم مشکلات امروزی را نداشتیم.
متأسفانه معلمان را کارمند محسوب کردند درصورتی‌که معلم با استاد دانشگاه هیچ تفاوتی ندارد اما به لحاظ سروکار داشتن معلم با کودکان، از اساتید جداشده است.
رتبه‌بندی را مطرح کردیم و با نگاه درمان موقت آن را ارائه کردیم. اگر از ابتدا رتبه‌بندی واقعی اجرا می‌شد وضعیت بهتر بود. البته دولت منابع مالی محدودی دارد، صندوق ذخیره فرهنگیان، کارایی بیشتری می‌تواند داشته باشد این صندوق می‌تواند تعاونی مسکن فرهنگیان را ایجاد کند و مشکل فرهنگیان را در این خصوص رفع کند.
فاضلی فهم درست نداشتن و ذینفع بودن خود دولت‌ها در مسائل را ازجمله مشکلات آموزش‌وپرورش برشمرد و خاطرنشان کرد: مهم‌ترین منابع هر کشور نیروی انسانی است دولت یا نمی‌داند و یا معذورت موجود اجازه نمی‌دهد به این اعتقاد عمل کند، لذا زیربنای توسعه آموزش‌وپرورش است، اما این موضوع تنها در حد شعار باقی‌مانده است، برای تنوع سازی منابع مالی آموزش‌وپرورش راه‌های مختلفی بعد از انقلاب پیموده شد و داده‌های ما برای درآمدزایی در آموزش‌وپرورش متفاوت بود. البته دولت‌ها تنها توانایی حل مشکلات را ندارند مصوبات امروزی نیز توسط مسئولین به‌خوبی پیگیری نمی‌شود.
وی ادامه داد: اجرای سیاست‌های کلی رهبر معظم انقلاب و همچنین سند تحول بنیادین، نیازمند بودجه است اما آیا بودجه‌ای به آن اختصاص داده‌شده است؟ چرا افزایش حقوق ما بسیار کمتر از سایر ادارات است ماکسی را در ستاد نداریم که این حقوق را مطالبه بکند لذا تحصن راه مطالبه نیست، حضور دولت در آموزش‌وپرورش کم‌رنگ است رئیس‌جمهور در جلسات شورای عالی آموزش‌وپرورش شرکت نمی‌کند چرا دولت به آموزش‌وپرورش توجه نمی‌کند، چون در اولویت قرار ندارد.
عضو کانون تربیت اسلامی تصریح کرد: همه افراد همه مشکلات آموزش‌وپرورش را نمی‌دانند برخی فکر می‌کنند هرکسی می‌تواند تدریس کند،ما مشکلات را فله‌ای مطرح کردیم به شکل تخصصی ارائه ندادیم، با دید تخصصی بودن معلم خوب مطرح شود و جامعه بداند بزرگ‌ترین سرمایه کشور بچه هاهستند تا آموزش‌وپرورش را در اولویت قرار دهند باید ارزش‌افزوده دانش‌آموز را مشخص کرد، به آموزش‌وپرورش ازلحاظ اقتصادی با دیده عرضه نگاه شود نه با دید ستاننده و مصرفی.
وی گفت: باید فرآیندی را تعریف کرد تا معلمان در تصمیم‌سازی‌ها شرکت کنند عناصر اصلی نظام تعلیم و تربیت‌معلمان هستند پس باید در تصمیم‌گیری‌ها شرکت داشته باشد.
فاضلی با تأکید بر استفاده بهینه از منابع موجود اذعان کرد: اگر نقصی در آموزش‌وپرورش باشد همه آن را می‌بینند اما خدمات را هیچ‌کس نمی‌بیند، در چهل‌ساله اخیر معلمان را در تصمیم‌سازی‌ها مشارکت ندادند چون احساس کردند متضرر می‌شوند.
وی گفت: پرداخت‌ها باید بر اساس کارکردها باشد می‌شود، پیشنهاد می‌کنم نوع بودجه‌نویسی تغییر کند از هزینه‌ای به سرمایه‌گذاری و معلمان مطالباتشان را از راه‌های قانونی پیگیری کنند و معلمان کارکردهای خود را به جامعه ارائه دهند و نقش خود را برای جامعه تبیین کنند و نهایتاخودشان مطالباتشان را پی گیری کنند.
علی‌محمد مصلحی، عضو انجمن اسلامی معلمان؛
دغدغه معیشت می‌تواند در کاهش کیفیت آموزش مؤثر باشد
اقتصاد آموزش‌وپرورش بسیار گسترده است، بروندادها و دروندادهای آموزش‌وپرورش در این بحث نهفته است و باید منابع در اختیار و بودجه تخصیصی آموزش‌وپرورش در اقتصاد موردبررسی قرار گیرد.
مصلحی گفت: معیشت فرهنگیان جزئی از جورچین موضوع اقتصاداست و بدون شک یکی از مهم‌ترین عوامل فرآیند یاددهی-یادگیری معلمان هستند و اگر مباحث معیشتی دغدغه آن‌ها شود از کارایی آن‌ها کاسته خواهد شد.
عضو انجمن اسلامی معلمان خاطرنشان کرد: در خصوص مسائل معیشتی معلمان باید حقوق و مزایای مندرج در احکام و ارتباط آن با سطح زندگی معلم و همچنین مسائل رفاهی و جانبی ازجمله درمان، مسکن، ایاب و ذهاب، تحصیل فرزندان و… موردبررسی قرار بگیرد.
مصلحی بابیان اینکه حقوق و مزایا را باید بر اساس نیازهای امروزی جامعه بسنجیم، گفت: ممکن است نیازی که خانواده برای زندگی متناسب با سطح امروزی دارد با سال‌های قبل تفاوت داشته باشد و البته هزینه‌ها در شهرهای مختلف، متفاوت است، اما آیا این هزینه‌ها برای معلم و تأمین هزینه‌های زندگی‌اش کافی است؟ نمی‌توان حقوق معلمان را با دیگر کارمندان دستگاه‌ها مقایسه کرد دستگاه‌های دیگر مزایایی دریافت می‌کنند که آموزش‌وپرورش آن‌ها را ندارد.
وی تصریح کرد: سهم آموزش‌وپرورش از بودجه عمومی کشور چقدر است؟ نسبت کارکنان آموزش‌وپرورش به کارکنان سایر دستگاه‌ها چقدراست؟ همین‌که تعداد کارکنان آموزش‌وپرورش بسیار بالاتر است اما بودجه عمومی آن سهم کمتری دارد گواه حقوق پرداختی کم است. متأسفانه تا الآن عزم جدی برای افرایش حقوق و مزایای فرهنگیان وجود نداشته و به همین علت روزبه‌روز فاصله حقوق معلمان با سایر دستگاه‌ها زیاد شده است.
مصلحی در ادامه تأکید کرد: حقوق دریافتی معلمان اغلب کفاف زندگی آن‌ها را نمی‌دهد و باید دولت به این نتیجه برسد که مسائل معیشتی فرهنگیان را حل کند اما آیا دولت توان انجام این پرداخت را دارد؟ برخی از نهادها چندین برابرنهاده‌ای دیگر دریافتی دارند و در حقیقت اینجا برای پرداخت‌ها عدالت وجود نخواهد داشت.
عضو انجمن اسلامی معلمان با اشاره به اینکه منابع در اختیار دولت ناعادلانه تقسیم می‌شود، اظهار کرد: دولت میراثی از گذشته با خود حمل می‌کند که نمی‌تواند آن را به هم بزند و دولت منابع کافی ندارد که به عدالت پرداخت کند اما بیش‌ازحد تصدی‌گری دارد و توان اداره همه را ندارد و کار زیادی را متقبل می‌شود و البته در آموزش‌وپرورش توان نظارتی کم است و عملاً جریان آموزش به سمتی رفته که معلمان راضی نیستند.
مصلحی با اشاره به ظرفیت تشکل‌ها، اظهار کرد: در دنیای امروز خیلی چیزها تعریف‌شده است؛ تشکل، ارتباطات، حزب، مطبوعات، حرکات مدنی تعریف‌شده اندورسانه تا به‌راحتی صدای مطالبات را می‌رسانند و امروز معلمی نیست که بگوید دسترسی به مدیران و نمایندگان ندارد اما مؤثرترین روش پیگیری مطالبات، تشکل است چراکه یک گروه همفکر با لحاظ کردن موارد قانونی می‌توانند مطالبات را پیگیری کنند.
وی در پاسخ به این سؤال که انجمن اسلامی معلمان تا چه اندازه توانسته در پیگیری مسئله معیشت معلمان موفق عمل کند، گفت: انجمن اسلامی معلمان تلاش‌های خود را کرده است و طرح سازمان نظام معلمان را ارائه داد و راهکار خوبی هم بود چراکه این سازمان در صورت تأسیس، تشکلی رسمی بود و می‌توانست ابراز مؤثری در پیگیری مسائل معیشتی باشد.
عضو انجمن اسلامی معلمان با اشاره به اینکه معلمان چگونه می‌توانند مطالبات معیشتی خود را پیگیری کنند، اظهار کرد: مسائل معیشتی را باید عالمانه پیگیری کرد و اغراق نکنیم و اطلاعات غلط ندهیم و البته توان دولت هم باید در نظر گرفته شود. معلم‌ها باید نسبت به فرایندها آگاه شوند و این امر می‌تواند به‌خوبی در تشکل‌ها و احزاب اتفاق بیافتد و باید تشکل‌های قوی شکل بگیرد و اقدام کارشناسی صورت بگیرد.