پایگاه خبری تحلیلی رسانه معلم رسانه فرهنگیان ایران
مراسم تکریم حیدر تورانی سرپرست سابق سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی و معارفه حجت‌الاسلام والمسلمین علی ذوعلم رئیس جدید این سازمان در سالن اجتماعات سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی برگزار شد.
سید محمد بطحایی وزیر آموزش و پرورش در این مراسم ضمن تبریک ولادت حضرت زینب(س)، خطاب به کارکنان سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی اظهار کرد: اگر تنها مأموریت آموزش و پرورش را فراهم کردن شرایط یادگیری برای بچه‌ها تلقی کنیم، شما معماران این یادگیری هستید که فرایند یادگیری، حجم و چگالی محتوا را تعیین می‌کنید و روش محتوا را مشخص می‌کنید.
وی ادامه داد: بنابراین محیط اجزای یادگیری در این سازمان رقم می‌خورد و در مدارس در قالب فعالیت‌های آموزشی و پرورشی به اجرا در می‌آید؛ اینکه بچه‌ها چه مفاهیمی و با چه حجم و میزانی را باید در دوران مدرسه بیاموزند و تمرین کنند و اینکه این مفاهیم را با چه روشی بیاموزند، توسط این سازمان مشخص می‌شود.
بطحایی اضافه کرد: آیا بچه‌های ما آن مفاهیمی که امروز در قالب برنامه درسی، آموزشی و پرورش می‌آموزند، همین‌ها را باید بیاموزند و آیا دستخوش تغییر نباید بشود؟؛ آیا باید حجم و چگالی محتوایی که می‌آموزند، همین باشد و روشی که در مدارس در قالب برنامه‌های درسی به اجرا در می‌آید، باید همین باشد؟
وی ادامه داد: در یک جلسه‌ای چند روز پیش آقای تورانی به من یادآوری کرد «در جامعه و سیاست‌گذاران آموزشی همواره عنوان می‌شود به ذات و ماهیت مفاهیم، چگالی و روش بیش از آنچه در عمل اجرا می‌شود، توجه می‌کنیم؛ آیا بچه‌ها آن چیزی را که در کتاب ریاضی دبیرستان می‌خوانند آیا باید همین را بخوانند؟ مثلا مشتق را باید با این حجم و روش بخوانند».
وزیر آموزش و پرورش با طرح این سؤال «آیا در حوزه اجرا به همان نحو که پیش‌بینی شده است، برنامه‌ها اجرا می‌شود؟»، گفت: آیا امروز نیاز فرزندان ما و دانشآموزان همان نیاز ۱۵، ۲۰ سال پیش است؟؛ به نظر می‌رسد بخش عمده سبد یادگیری از محتوایی پر شده است که باید جای خود را به مهارت‌های دیگری در این عرصه بدهد؛ به نظر می‌رسد دانشآموزان به نیازهای جدیدتری در زندگی فردی و اجتماعی خود احتیاج دارند که ما در سبد یادگیری جای کافی برای آن نیازها و مهارت‌ها نگذاشتیم.
وی با طرح این پرسش که «آیا وقت آن نیست که آن چیزی که در کتاب فیزیک، ریاضیات، حتی در ادبیات و علوم انسانی آموزش می‌دهیم، انطباق با نیازهای فردی و اجتماعی دانشآموزان داشته باشد؟»، اظهار کرد: به نظر می‌رسد تحولات سریع در جوامع صورت گرفته است و برنامه درسی باید میزان انطباق خود را با این برنامه‌ها خیلی بیش از گذشته و با سرعت بالاتری انجام دهد؛ آیا وقت آن نیست که بخشی از محتوای دروس تغییر کرده و با نیازهای دانشآموزان منطبق شود؟ به نظر می‌رسد برنامه درسی باید با این نیازها خود را تطبیق دهد.
بطحایی با بیان اینکه فرایند برنامه درسی طولانی و کند است که بخشی از کندی به جوهره و ماهیت برنامه درسی بر می‌گردد، افزود: به نظر می‌رسد حالا که با این اتفاق مواجه هستیم که برنامه درسی ما را برخی نیازها عقب انداخته است یعنی بچه‌ها در مدرسه چیزی می‌آموزند که در بیرون از مدرسه کمتر به آن نیاز دارند البته این قضاوت بنده را قضاوت مطلق تلقی نکنید؛ بخشی از آنچه بچه‌ها در مدرسه می‌آموزند باید جای خود را به مهارتی بدهد که در بیرون از مدرسه، در خانواده و زندگی به آن نیاز دارند.
وی تصریح کرد: زمانی که دوره پیش‌دانشگاهی طراحی می‌شد، فلسفه، علت و چیستی دوره پیش‌دانشگاهی این بود که بچه‌ها چیزی را بیاموزند که در دوره آموزش عالی، نیاز به آن پیش‌نیازها نداشته باشند؛ در نتیجه در کتاب‌های پیش‌دانشگاهی، مطالبی که دانشجویان دوره کارشناسی در سال‌های اول و دوم باید طی می‌کردند در دوره پیش‌دانشگاهی می‌گذراندند تا در دوره دانشگاهی مستغنی شدند؛ حتی این بحث مطرح شد که از آن طرف ۱۳۵ واحد دوره کارشناسی به ۱۲۰، ۱۱۷ واحد کاهش دهند و بچه‌ها بتوانند سریع‌تر دوره کارشناسی را به اتمام برسانند.
وزیر آموزش و پرورش ضمن تشکر از تلاش کارکنان سازمان پژوهش برای تألیف کتب جدید درسی، اظهار کرد: با تلاش‌های انجام شده، بلاخره تألیف کتاب‌های پایه دوازدهم نیز انجام شد؛ اما باید بازنگری جدی در مفاهیم داشته باشیم.
وی به تغییرات آموزش و پرورش اشاره کرد و گفت: وزارت آموزش و پرورش در این روزها به تبع دستوری که دولت برای همه دستگاه‌های اجرایی صادر کرده است، اصلاحات ساختاری را شروع کردیم که گام اول در حوزه ستادی است و به‌زودی در حوزه استان‌ها و مناطق هم ورود پیدا می‌کنیم.
بطحایی ادامه داد: نکته‌ای که به دوستانی که دست‌اندرکار اصلاح ساختار و مأموریت هستند، عرض کردم این بود که ما در اصلاح ساختار باید تمام توان‌مان را انجام دهیم که فعالیت‌ها و وظایف موازی که در بین واحدهای مختلف وزارتخانه اتفاق می‌افتد، کاهش پیدا کند.
وی افزود: یکی از مخاطبان این صحبت، معاونان آموزشی هستند؛ در حوزه معاونت‌های آموزشی و سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی، وظایفی را انجام می‌دهیم که موازی است یعنی هم چالش‌های سازمان، تعارضات و تضادهای سازمانی را افزایش می‌دهد که به معنای مستهلک‌کردن انرژی در تمام سازمان است و هم اینکه انرژی را صرف می‌کنیم که در جای دیگری دارد مصرف می‌شود.
وزیر آموزش و پرورش تصریح کرد: فعالیت‌های موازی باید قیچی شده و حذف شود و معاونت‌های آموزشی تمرکز اصلی‌‌شان برای افزایش کیفیت باشد.