پایگاه خبری تحلیلی رسانه معلم رسانه فرهنگیان ایران
همزمان با باز گشایی مدارس وآغاز سال تحصیلی گفتگویی با استاد ابوالقاسم جامه بزرگ مدیر کل اسبق آموزش وپرورش ابتدایی وزارت آموزش وپرورش ترتیب دادیم .انچه در پی می آید حاصل گفت وشنود خبرنگار خبرگزاری رسانه معلم با ایشان است که توجه شما را به مطالعه آن جلب می کنیم .
وی در ابتدا در پاسخ این سوال که معاون آموزش ابتدایی آموزش وپرورش اعلام کرد ه که سیاست های اصلی ما مبنی بر توجه به دوران کودکی وبه رسمیت شناختن این دوره وپرهیز از هر برنامه ای است که به این موضوع صدمه می زند نظر شما در این خصوص چیست ؟ گفت :این بیان معاون محترم وزیر حرف درستی است که باید به دوره ابتدایی ( دبستان )توجه کرد . سوال این است که مگر مسئول هر سازمان ونهاد دیگری در این کشور امکان دارد بگوید سازمان من چندان مهم نیست ولازم نیست به آن توجه کرد !
در سال 1304مجله آینده در یک فراخوان سوال می کند آیا آموزش ابتدایی اولویت دارد یا آموزش عالی ؟ پس از حدود نود وچند سال ما هنوز نتوانستیم به یک نظر ملی برسیم که کدام دوره تحصیلی اولویت دارد !اگر منظور معاون محترم این است که اولویت با دوره دبستان است باید راهکار های عینی وملموس این اولویت بخشی را فهرست ،تصویب واجرا کرد .شرایط را در این دوره تحصیلی اعم از مادی ،اجتماعی ،علمی و…را باید به نحوی فراهم کرد که تمام نیروهای جوان فرارنخبه وفرهنگی کشور برای اشتغال در این حوزه که آن را از هر جهت نسبت به موقعیت های دیگر برتر تشخیص می دهند از یکدیگر سبقت بگیرند . یکی از مهمترین شرایط این است که طبقه شغلی در آموزش وپرورش برای معلمان علمی – پژوهشی ومعلمان هیت علمی ایجاد بشوند .زیرا تدریس در دوره دبستان ودبیرستان بسیار مشکل تر از تدریس در مراکز آموزش عالی است .علاوه بر آن معلم مسئولیت تربیت کودک ونوجوان را که کاری در حد ماموریت پیامبران است را بر عهده دارد در حالی که اکثر مدرسان دانشگاه همانطور که اکثر ما آن را تجربه کرده ایم صرفا ارائه تکرار ی مطالب حفظ شده علمی است . مصداق بارز آن هم فروش فراوان پایان نامه هاو….در پیاده رو جلوی کتاب فروشی های خیابان انقلاب ،وجلوی دانشگاه تهران است . با نظر خواهی از بسیاری از معلمان در شرایط وموقعیت های گوناگون وطولانی ،این درخواست وجود دارد که صرفا تعریف وتمجید از مقام معلم و….کافی است .لطفا کار های عملی که همطراز با آن بیان هااست به اجرا بگذارید .
جامه بزرگ در پاسخ به این سوال که اتاق های بازی ویادگیری سال گذشته راه اندازی شد وامسال هم در تمام استان ها این اتاق های بازی ویادگیری در مدارس را ه اندازی می شود به نظر شما طرح موفقی می تواند باشد یا خیر ؟گفت :هر فعالیتی از جمله بازی باید هدفمند باشد بازی یکی از روش های خیلی خوب پرورش کودکان است .اما باید زیر ساخت آن فراهم شود . به نظر می رسد بسیاری از مدارس ما هم از جهت نرم یعنی بینش ونگرش معلمان ومسئولین مدرسه وخانواده ها وهم از جهت سخت یعنی فضای فیزیکی مناسب بخصوص جدول برنامه درسی زمینه مناسب را برای بازی واتاق بازی ندارند اگر این موانع از میان برداشته شود ،زمینه خوبی برای تربیت کودکان فراهم می شود .
از استادجامه بزرگ سوال شد همانطور که می دانید معاونت آموزش ابتدایی به دنبال توسعه تکالیف مهارت محور به جای مشق شب است وبنا است امسال در تمام کلاس های ابتدایی دوره اول یعنی اول تا سوم دبستان تا سقف 30 دانش آموز این برنامه اجرا شود آیا این طرح می تواند به شیوه آزمون وخطا جلو برود وموفق هم باشد ؟ که وی چنین پاسخ داد :راهکار 6-1سند تحول بنیادین آموزش وپرورش ،گسترش وتنوع بخشیدن به حرف ومهارت های مورد نیاز جامعه را در همه دوره های تحصیلی ضروری دانسته است . حال سوال این است که پس از حدود 9 سال از ابلاغ این دستور آموزش وپرورش چه اقدامی برای تحقق آن کرده است .؟9 سال زمان کمی نیست ضمن این که در راهکار 5-5 سند تحول وبند 2 ذیل بند 2-13برنامه درسی ملی ،اختصاص حداقل 10 درصد وحداکثر 20 درصد از برنامه آموزشی مدرسه ، در اختیار مدیریت مدرسه است تا برنامه هایی از نوع مهارت و…ارائه دهند . اگر این برنامه اجرایی شود خود بخود فعالیت های خارج از مدرسه دانش آموزان به جای نوشتن تکالیف و….به این امور مفید وموثر اختصاص می یابد .
جناب جامه بزرگ معاون وزیر در دوره ابتدایی بیان کرده است ممنوعیت آزمون ها وکتاب های کمک درسی وکمک آموزشی ومسابقات مختلف را دبنال می کنیم به اعتقاد شما این طرح در اجرا چقدر می تواند موفق باشد ؟
تا زمانی که مشاغل خاصی در جامعه ما از جهت اجتماعی ، اقتصادی ، سیاسی ،و….مورد توجه واقبال مردم است ،رقابت برای ربودن صندلی بعضی از رشته های دانشگاهی هم وجود خواهد داشت . وخانواده ها برای آماده کردن فرزند ان خود در این مسابقه خسته کننده از هر امکانی استفاده می کنند .من وشما در این خصوص چه می کنیم ؟
بار ها برای والدین در زیان بخش بودن استفاده از کتاب های کمک درسی وتست زنی وکشید شدن آن به دوره دبستان سخنرانی کرده ام . در پایان جلسه والدین از ما پرسیده اند کدام مولف کتاب کمک درسی اش بهتر است !!!
جامعه باید به هر شکل ممکن طبقاتی بودن مشاغل را از بین ببرد تا آموزش وپرورش بتواند به راحتی به تربیت عمومی بپردازد ومهارت های اساسی زندگی را تقویت کند . تا مدرسه ،مدرسه زندگی شود .
سوال بعدی من باز می گردد به این که نظارت میدانی بر کیفیت فرایند های تعلیم وتربیت در کلاس های درس در مدارس شهری تا چه میزان می تواند تاثیر گذار ونتیجه بخش باشد ؟وی چنین گفت :
در تاریخ بیست وچهارم بهمن سال 86 شاخص کیفیت بخشی به نظام آموزش وپرورش در همه سطوح وبرنامه ها با حدود بیش از 180 مورد تصویب شد .تعدادی از آن موارد اختصاص به کلاس درس دارد . چرا این مصوبه عملیاتی نشده است ؟ بسیاری از مدارس دولتی از جهت کیفیت در سطحی قرار دارند که والدین ناگزیرهستند فرزند خود را در آن ثبت نام کنند . بی توجهی در نظارت موجب شده است معلمی که می تواند در سطح بسیار مطلوب تعلیم وتربیت را ارائه دهد ، نسبت به کارش کاملا بی تفاوت باشد .واحساس کند صرفا حضورش در کلاس ومدیریت دانش آموزان ومقداری تدریس مطالب افزون بر ما به ازاءوظیفه ودر یافتی های اوست . برای انجام نظارت که از ضروی ترین فعالیت مسئولین است ، باید زمینه ای فراهم کرد که معلمان ومدیران خود را پاسخگو ی عملکرد خود تلقی کنند .اکنون هر گاه از معلمان در مورد کیفیت فعالیت هایشان سوال می کنی به سادگی می گویند هر چه پول بدهی آش میخوری !!با شرایط فعلی اعلام نظارت بر عملکرد معلم وافزایش کیفیت آموزش وتربیت فعالیت های آنان کلامی زیبا ولی غیر عملی است .