مقدمه:
رسانه معلم #با اهتمام رییس جمهور عدالت آموزشی در اولویت دولت قرار گرفت واین در گذر ۴۰ واندی سال انقلاب بیرون نظیر است ونشان می هد که قطار دولت ها از توسعه سیاسی وسازندگی و مهرورزی وعدالت خواهی و مردم مداری به زیرساخت هریک از این خواسته ها یعنی مدرسه و کودک ونوجوان رسیده است وایستگاه پویایی است تجربیات تلخ در بد عمل کردن ایده های خوب همه رسالتمندان عدالت وحق و مبارزه با ستم وظلم این کشور را وامی دارد که از این ایده در عمل پاسداری ومراقبت نمایند تا دلالت های دور این طرح به دلالت های قریب آن جا نکند دلالت دور آن، شهرت مدیران مجری طرح ، رقابت نمایندگان واستانداران در بردن اعتبارات طرح به مناطقی که مورد نیاز نیست و هدر رفت منابع ملی است
سفر وزیر کشور به اتفاق وزیر آموزشوپرورش به همدان و مراسم گلنگ زنی پروژه ساخت مدارس رسانه معلم را بر آن داشت که با زبان آمار وضعیت آموزش وپرورش استان همدان را بررسی نماید
استان همدان با ۳۱۳,۳۷۴ دانشآموز و ۱۳,۲۶۳ معلم در مسیر توسعه آموزشی قرار دارد، اما توزیع امکانات آموزشی و وضعیت مدارس در مناطق شهری و روستایی نشان میدهد که عدالت آموزشی وفرصت های برابر همچنان یک چالش اساسی است. بررسی دادهها نشان میدهد که دانشآموزان روستایی، به دلیل کمبود فضاهای آموزشی، امکانات محدود و تراکم بالای کلاسها، با موانعی برای تحصیل باکیفیت مواجه هستند.
وضعیت کلی آموزش در استان همدان
تعداد مدارس: ۳۵۰۲ مدرسه، که ۱۳۲۵ مدرسه در مناطق روستایی قرار دارد (۳۷.۸۴٪).
تعداد کلاسها: ۱۳,۳۶۹ کلاس، که ۴۵۹۸ کلاس در مدارس روستایی دایر است (۳۴.۳۹٪).
تعداد دانشآموزان: ۳۱۳,۳۷۴ نفر، که ۸۷,۸۹۹ دانشآموز در روستاها تحصیل میکنند (۲۸.۰۵٪).
تعداد معلمان: ۱۳,۲۶۳ نفر، که به طور میانگین هر معلم مسئول تدریس ۲۴ دانشآموز است.
چالش مهم: نسبت مدارس روستایی (۳۷.۸۴٪) با نسبت کلاسهای روستایی (۳۴.۳۹٪) همخوانی ندارد، که نشان میدهد مدارس روستایی با کمبود فضای آموزشی مواجه هستند.
تفاوتهای آموزشی بین مناطق شهری و روستایی
نسبت دانشآموزان شهری به روستایی: ۲.۵۷ برابر
نسبت دانشآموزان روستایی به تعداد کلاسهای روستایی: ۱۹.۱ دانشآموز در هر کلاس
نسبت دانشآموزان شهری به تعداد کلاسهای شهری: ۲۵.۷ دانشآموز در هر کلاس
نسبت معلم به کلاس: تقریباً ۱ معلم به ازای هر کلاس
تحلیل:
- دانشآموزان روستایی به نسبت بیشتری از مدارس و کلاسها استفاده میکنند، که باعث بالا رفتن تراکم کلاسها و کاهش کیفیت آموزش در روستاها میشود.
- کمبود معلمان متخصص در مناطق محروم یکی از موانع مهم توسعه عدالت آموزشی است.
نابرابری در امکانات آموزشی و ترک تحصیل در مناطق محروم
- مناطق روستایی و محروم استان، مانند بخش گلتپه و مناطق حاشیهای همدان، با کمبود امکانات مواجه هستند.
- نبود حملونقل مناسب، کمبود مدارس شبانهروزی و مشکلات اقتصادی خانوادهها، از عوامل اصلی ترک تحصیل در این مناطق است.
آمار نشان میدهد که بسیاری از دانشآموزان مناطق محروم به دلیل نبود شرایط مناسب مجبور به ترک تحصیل میشوند، که این موضوع نیازمند توجه جدی مسئولان است.
راهکارهای پیشنهادی برای ارتقای عدالت آموزشی
افزایش تعداد کلاسهای روستایی برای کاهش تراکم دانشآموزان و بهبود کیفیت آموزش.
جذب معلمان متخصص برای مدارس محروم و ارائه مشوقهای شغلی برای معلمان مناطق کمبرخوردار.
ایجاد مدارس شبانهروزی و تقویت حملونقل دانشآموزی برای جلوگیری از ترک تحصیل.
افزایش سهم مدارس غیردولتی در مناطق شهری برای کاهش فشار بر مدارس دولتی و ارتقای کیفیت آموزش.
استفاده از آموزش مجازی و دیجیتال برای دانشآموزان روستایی، بهویژه در مناطق با کمبود معلم.
استان همدان از نظر نسبت معلم به کلاس و دانشآموز به معلم در وضعیت متعادل قرار دارد، اما تفاوتهای جدی بین مناطق شهری و روستایی در توزیع مدارس، امکانات و معلمان مشاهده میشود.
برای دستیابی به عدالت آموزشی، توسعه زیرساختهای آموزشی، جذب معلمان متخصص و رفع مشکلات مناطق کمبرخوردار ضروری است.
برابر ی در دسترسی به آموزش عمومی وفرصت های برابر یادگیری، بدون تبعیض، باید هدف اصلی سیاستگذاریهای آموزشی در استان باشد
.تحلیل وضعیت مناطق محروم استان همدان
- مناطق حاشیهای همدان، بخش گلتپه و برخی روستاهای استان دارای کمبود زیرساختهای آموزشی و پرورشی هستند.
- مشکلاتی که دانشآموزان این مناطق با آن مواجهاند:
- کمبود معلمان متخصص در مقاطع متوسطه.
- فقدان امکانات حملونقل مناسب، که موجب ترک تحصیل برخی دانشآموزان بهویژه دختران میشود.
- کمبود مدارس با امکانات مدرن، کارگاههای آموزشی و کتابخانههای مجهز.
✳ راهکار پیشنهادی:
- توسعه مدارس شبانهروزی در مناطق محروم برای کاهش ترک تحصیل.
- سرمایهگذاری دولت و خیرین در ساخت مدارس و تجهیز امکانات آموزشی.
- ایجاد سیستم حملونقل رایگان برای دانشآموزان روستایی جهت جلوگیری از ترک تحصیل.
3. تحلیل ترک تحصیل دانشآموزان
- همدان یکی از استانهایی است که ترک تحصیل در مناطق محروم و حاشیهای آن گزارش شده است.
- عوامل اصلی ترک تحصیل:
- مشکلات اقتصادی خانوادهها (عدم توانایی تأمین هزینههای تحصیل).
- نبود امکانات حملونقل و مدرسههای مجهز.
- کمبود انگیزه تحصیلی در دانشآموزان به دلیل نبود مشاوره و راهنمایی صحیح.
✳ راهکار پیشنهادی:
افزایش نقش مشاوران تحصیلی برای جلوگیری از افت تحصیلی و انگیزهبخشی به دانشآموزان.
توسعه حمایتهای مالی مانند بورسیههای تحصیلی که می تواند از طریق دانشگاه های کشور ، بنیاد های علمی وفناوری ، مراکز دانش بنیان و بانک برای دانشآموزان مناطق محروم.
ایجاد برنامههای مهارتآموزی برای دانشآموزان ترک تحصیلکرده، از طریق دبیرستان های کار ودانش ، دبیرستان های تربیت بدنی ، مراکز فنی وحرفه ای تا بتوانند از طریق آموزشهای فنیوحرفهای مبتنی بر آمایش سرزمین زمین وارد بازار کار شوند.
تحلیل رتبه کنکور استان همدان
- استان همدان در سالهای اخیر جایگاه مطلوبی در کنکور سراسری نداشته است.
- سال ۱۴۰۱: هیچ دانشآموزی از این استان در میان رتبههای برتر کشور حضور نداشت.
- سال ۱۳۸۹: دانشآموزان همدانی در گروههای آزمایشی تجربی و انسانی رتبههای برتر را کسب کرده بودند.
- نکته مهم: روند نزولی رتبه کنکور نشاندهنده کاهش کیفیت آموزش در مدارس استان است.
- این موضوع میتواند ناشی از کمبود معلمان باتجربه، ضعف در روشهای آموزشی، کمبود امکانات آموزشی و تغییر سیاستهای آموزشی در استان باشد.
- نسبت بالای ترک تحصیل و کمبود امکانات مناطق محروم نیز بر این مسئله تأثیر گذاشته است.
✳ راهکار پیشنهادی:
- سرمایهگذاری در آموزش متوسطه دوم، بهویژه در مدارس دولتی، با تمرکز بر دروس کلیدی
- برگزاری دورههای تقویتی و مشاوره تحصیلی رایگان برای دانشآموزان مستعد در مناطق کمبرخوردار.