طرح توسعه شایستگی و سنجش صلاحیت معلمان؛ معایب و محاسن

به گزارش حبیب الله عسگری خبرنگار سرویس جوانان، جمعیت فرهنگیان جوان شهرستان لردگان اعلام نظر کارشناسی خود پیرامون معایب و پیشنهادات جایگزین طرح توسعه شایستگی و سنجش صلاحیت معلمان کشور را به شرح ذیل در اختیار رسانه معلم قرار داده است:

طرح توسعه ی شایستگی معلمان در سخن طرح بسزا و بجایی است اما در عمل، کم و کاستی و ایرادات زیادی دارد. برگزاری چنین طرح هایی اگر درست و با راهکار های عملی اجرا نشود نه تنها پیشرفت و توسعه ی شایستگی را به همراه ندارد بلکه ایجاد دلزدگی و خستگی دو چندان برای همکاران می کند . همه ی سازمان ها و ارگان ها دوست دارند کارکنان توانمندی داشته باشند ، آموزش وپرورش هم یکی از این سازمان هاست ولی در این باره باید به صورت اساسی برنامه ریزی کند. در ابتدا معلمان را از نظر روانشناختی توانمند سازی کند .معلمی که در محیط پر استرس کار می کند ناخودآگاه این محیط پر استرس مانع بزرگی برای توانمند شدن معلمان و بروز شدن آنهاست. یک معلم باید ابتدا احساس مهم بودن ، استقلال و شایستگی در وجود خود پیدا کند تا  از لحاظ روانشناختی آمادگی لازم را برای توانمند شدن در دنیای جدید را داشته باشد و به بیان دیگر شان، منزلت و وجهه ی یک معلم در جامعه باید حفظ شود.

در طرح توسعه ی توانمندی ها اگر اهداف آن با نامش همسو باشد طرح خوبی خواهد شد اما متاسفانه؛

1. طرح نه در زمان مناسبی قرار است اجرایی شود و نه بازه ی زمانی مناسبی برای آن در نظر گرفته شده است که خود این امر باعث انتخاب راه میانبر یعنی استفاده از کارهای آماده مثل طرح درس اینترنتی خواهد شد.

2. اگر طرح توسعه ی شایستگی معلم است، باید در این طرح توانمندی و شایستگی معلم بیشتر شود پس ارزیاب در این طرح جایگاهی ندارد. چراکه ارزیاب کارش ارزشیابی و به نوعی امتحان گیری است که به جای آن می توان از یک راهبر متخصص آگاه که قبلا آگاهی های لازم را جهت انجام کار محوله دیده باشد، استفاده کرد. در اینجا همکاران ، ارزیاب را شخصی مقابل خود می بینند اما راهبر را به دید راهنما نگاه می کنند همان کسی که کمکشان می کند تا نواقص شان برطرف و نقطه ی قوتشان را بین همکاران به اشتراک می گذارد.

3. نوع عملکرد یک آموزگار با چند طرح درس و یک تدریس قابل سنجش نیست .

4. طرح درس سالانه ،روزانه ، تالیفات ، تولید محتوا و در کل عملکرد معلم در طول سال تحصیلی توسط مدیر در فرم ارزشیابی سالانه مورد ارزیابی قرار می گیرد پس از این لحاظ هم طرح مردودی به حساب می آید و فقط بار مالی بدون هیچ گونه خروجی مناسبی را برای وزارت آموزش  و پرورش به همراه دارد.

5. فعالیت های در نظر گرفته شده در این طرح باید با هدف ایجاد این طرح همسو باشد که به دلیل بند چهار که ذکر شده متاسفانه نیست.

6. در این زمان که معلمان بیشتر وقت خود را صرف تهیه ی فیلم و تولید محتوای آموزشی می کنند جدای از اینکه باید در خانه نقش مادر ،پدر و همسر را ایفا کنند این کار جز خستگی بیشتر نتیجه ای ندارد.

7. ارزیابان بعضا از مدیران و فرهنگیانی انتخاب شده اند که چندین سال است از فضای کلاس داری، روش های تدریس ، مدیریت کلاس  و ارتباط  مستقیم با دانش آموز دور مانده آمد. آیا این ارزیابان می توانند گام موثری در بروز رسانی و توسعه ی توانمندی و شایستگی همکاران داشته باشند ؟

8. کسی نمی تواند تجربه را در موفقیت و کارایی نادیده بگیرد. دیده شده که معلم با سابقه ی 27 سال را قرار است ارزیابی با سابقه ی ده سال مورد ارزیابی قرار دهد که این خود نوعی به سخره گرفتن معلمان با تجربه ی  ماست .

حال راهکار های عملی که جایگزین این طرح می توانند باشند ، به شرط اینکه برنامه ریزی شده  و زیرساخت مناسب برای طرح در نظر گرفته شود بازدهی قابل توجهی را همراه خواهند داشت.

اولویت اول :

به جای ارزیابی کردن، تیم همفکری و تبادل نظر تشکیل دهند که این تیم شامل راهبر (همان کسی که از قبل تخصص و آگاهی کامل را در زمینه ی توانمندسازی همکاران دیده باشد) و تعدادی از معلمان که در یک پایه تدریس می کنند، خواهد بود.

این طرح باید یک هفته قبل از شروع سال تحصیلی اجرا شود یعنی کلیه ی عوامل، روز قبل در گروه مجازی خود در مورد درس هایی که قرار است روز بعد تدریس شود تبادل اطلاعات می کنند و بهترین روش تدریس با همفکری در کلاس اجرا می شود. این طرح چند مزیت دارد :

1. اینکه معلم خواه ناخواه یک بار دیگر روش های تدریس را بررسی می کند که خروجی آن معلم پِژوهشگر است.

2. به نقدوبررسی کتب درسی می پردازد که خروجی آن معلم تحلیل گر است و نتیجه ی آن در کلاس درس معلم هدفمندی است که می داند قرار است در کلاس چه کاری را انجام دهد که باعث خستگی و دلزدگی دانش آموز نشود.

اولویت دوم :

دوره های آشنایی با تکنولوژی آموزشی بازهم توسط تیم متخصص از قبل آموزش دیده شده برگزار شود تا همکاران در این زمینه توانمند شوند و اینقدر معلم به خاطر خطاهای مجازی به سخره گرفته نشود و صرف اینکه یک تابلو هوشمند در مدرسه داریم بسنده نکنیم. با این کار نیرویی وارد کلاس می شود که می تواند همه جانبه از وسایل موجود استفاده کند.

بیشتر مباحث کتب درسی مباحثی هستند که در زندگی دانش آموزان کاربردی ندارند این را می توان از وضعیت جامعه فهمید چرا که اگر ما دانش آموزانی با مهارت های لازم زندگی به جامعه تحویل می دادیم نباید اینقدر آمار بزهکاری و اعتیاد در جامعه بالا باشد پس به جای طرح های بدون بازدهی می توان کلاس هایی برگزار کرد تا بتوانیم معلمانی توانمند در زمینه ی مهارت های زندگی داشته باشیم که لازمه ی آن بازنگری در تدوین و تالیف کتب درسی است. اجرای طرح های بسیار جالبی چون یک روز بدون کیف  ، که دانش آموز می تواند آن روز را در مدرسه کار دستی ویا هر چیزی به ذهنش می رسد طراحی کند و اینگونه دانش آموز خلاق به بار بیاوریم.

 در پایان خواهشمندیم قبل از هر گونه برنامه ریزی در مورد طرحی ، از معلمان توانمند و متفکر نظر خواهی شود تا طرح های ارائه شده اینقدر مورد انتقاد همکاران قرار نگیرد .زیرا که معلمان سرمایه ی افکاربدیع در جامعه هستند.

جمعیت فرهنگیان جوان شهرستان لردگان