پایگاه خبری تحلیلی رسانه معلم رسانه فرهنگیان ایران
رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی وزارت آموزش و پرورش چشم انداز ایجاد نگاه متعالی به معلم را تشریح کرد.
حجت الاسلام و المسلمین علی ذوعلم در گفت و گو با روابط عمومی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی اظهارداشت: نباید اینگونه تصور شود که یک معلم صرفاً ساعاتی را باید در کلاس درس حاضر بشود و با تدریس یک کتاب به جمعی از دانش آموزان کار معلمی خلاصه و تمام می شود. نگاه متعالی به جایگاه معلم و رویکرد مترقی به امر تعلیم و تربیت، فقط به حضور در کلاس و تدریس کتاب خلاصه نمی شود.
در نگاه متعالی به معلم، شخصیتی ممتاز تعریف می شود که خودساخته و از خود گذشته است. خود را وقف تعلیم و تربیت می کند به معنای واقعی از اعماق دل و جان برای هدایت دانش آموزان مایه می گذارد.
چنین معلمی خود را می سازد تا دانش آموز را بسازد؛ تاجامعه را بسازد؛ تا نسلی را تربیت کند و دنیایی را متحول نماید. این نگاه است که حتی در بیانیه گام دوم انقلاب خودسازی، جامعه پردازی و تمدن سازی به عنوان یک رویکرد مهم تلقی می گردد.
دکتر ذوعلم بیان کرد: به عقیده بنده نگاه به معلم صرفاً به عنوان فردی که باید ساعاتی را بصورت موظفی در کلاس درس حاضر شود، سرفصل و کتابی را تدریس کند و در پایان ماه حقوقی دریافت کند و تمام، نگاهی غلط و حتی مغایر با شأن معلمی است.
در نگاه متعالی به معلم، چهره ای ترسیم می شود که او فردی اهل تحقیق و پژوهش است. اهل هدایت و راهبری است. اهل مشورت دهی و مشارکت آفرینی است. در نگاه متعالی به معلم، نگاه ابزاری معنایی ندارد. معلم را یک راهبر قابل اعتماد و یک الگوی مؤثر برای دانش آموزان معرفی می نماید.
ذوعلم تصریح نمود: این کم لطفی و ظلم به معلم و مقام معلمی است که از او یک ابزار ساخته شود و او را در قید ساعت و کتاب و کلاس محصور نماید. نگاه متعالی به معلم، او را شخصیتی اهل مطالعه، اهل پژوهش، تفکر، خلاقیت معرفی می نماید. معلم را در جایگاه یک مشاور صدیق و شفیق، یک الگوی رشد یافته در مسیر علم و کمال و ادب معرفی می نماید.
ایشان افزود: امروز جامعه نیازمند چنین معلمانی است و این معلمان در کشور ما فراوانند. امروز نه تنها دانش آموزان ما به یک تکیه گاه علمی بلکه به یک تکیه گاه عملی در مدرسه نیازمندند و چه کسی بهتر از معلم می تواند نقش یک تکیه گاه عملی برای دانش آموزان را ایفاء نماید. یعنی اینکه این معلم خود را از قید زمان و مکان، کلاس و مدرسه، ساعات الزام به تدریس، محیط اداری و رویکرد کارمندی فارغ و خارج می داند و در ایفای نقش و رسالت خویش فراتر از زمان و مکان حرکت می کند.
معاون وزیر آموزش و پرورش گفت: البته این وظیفه بر عهده آموزش و پرورش است که تحقق چنین رسالت سنگینی را زمینه سازی کند. ابزارها، معیارها، نیازها و مقدمات این نقش آفرینی برجسته برای معلم را فراهم نماید.
حجت الاسلام ذوعلم افزود: ما معلم را مشوق شفیق می دانیم. این مفهوم تعریف دارد. یعنی نگاه این است که اگر می‌آموزد از روی مهربانی و شفقت است. اگر مشورت می دهد از روی احساس تکلیف و دلسوزی تکلیف مدارانه است. اگر مطالعه و پژوهش می کند در حقیقت خود را برای کیفیت بخشی به آنچه در کتاب‌ها نیامده است ـ و فراوان است و دانش آموزان در زندگی به آن نیاز دارند ـ آماده می کند.
معلم در نگاه متعالی، مشوق به تربیت آموزی، علم آموزی، مشارکت آموزی، ایده پردازی و خردگرایی است. این معلم در طراز یک جامعه عالی و یک سیستم آموزشی متعالی است.
معاون وزیر آموزش و پرورش گفت: اینکه بیاییم معلم را فقط موظف به ساعاتی برای تدریس کنیم و به ازاء آن حق‌الزحمه بدهیم کار بزرگی نیست. اساساً کار معلم در ظرف زمان و مکان نمی‌گنجد وقتی دانش‌آموز ببیند یک تکیه گاه عالم، مشفق، هدایتگر و امین در کنار خود دارد به کلاس و مدرسه رغبت می‌کند. خود را از فضای ناهموار و ناگوار مجازی به فضای حقیقی کلاس و مدرسه می‌کشاند. این فضا را آموزش و پرورش می‌بایست ساخته و پرداخته و مهیا نماید.
وی تصریح نمود: در نگاه متعالی به معلم، مقوله مهارت آموزی و مشارکت آفرینی در میان دانش‌آموزان جایگاه پیدا می‌کند. این معلم در حقیقت تنظیم کننده یک مشارکت جمعی رشددهنده و پیش‌برنده و یک مهارت‌آموزی مطلوب به دانش‌آموزان است.
متأسفانه در فضای اداری معلم و رسالت وی محصور در زمان‌بندی شده است. این دیدگاه برای محیط اداری و نگاه اداری به موضوع لازم است؛ اما امر محصور کردن معلم، تعلیم و تربیت به یک فضای خشک، یک نگاه غلط و نادرست است.
بنابراین اگر گفته می‌شود معلمان فراتر از 24 ساعت تدریس، باید به کار مطالعه، پژوهش، مشاوره و فعالیت‌های کیفیت بخش بپردازند، به معنای افزایش تدریس در کلاس نیست.
رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی گفت: در نگاه متعالی به معلم، او یک شخصیت امین و در دسترس تلقی می‌شود. با صداقت و امانتداری، با صبوری و صلابت از دانش‌آموز یک شخصیت تربیت یافته برای مواجهه با زندگی و الزامات اجتماعی، فرهنگی، تربیتی و حتی سیاسی می‌سازد. معلم دانش‌آموز را به یک عنصر فعال و خلاق تبدیل می‌کند و این تبدیل شدن در محدوده زمان و روال اداری نمی‌گنجد. ما باید به سمتی برویم که آموزش و پرورش ما جایگاه واقعی معلم و بهره‌گیری دانش‌آموز از شخصیت علمی- عملی ممتاز معلم را زمینه سازی و تسهیل نماید.